Bugün size varlığını ilk kez değerli hocam Prof. Dr. Emel Göksu’dan öğrendiğim Neil Brenner’den ve Neil Brenner’ın Peter Marcuse ve Margit Mayer’le birlikte düzenlediği 2012 tarihli ‘Kâr İçin Değil, Halk İçin: Eleştirel Kent Teorisi ve Kent Hakkı‘ kitabından söz etmek istiyorum.
Neil Brenner, Harvard Tasarım Enstitüsü’nde (GSD) görev yapan dünya çapında tanınmış bir kent kuramcısı. Yazılarında daha çok kentsel sorunların kavramsal ve metodolojik boyutlarına odaklanıyor. Yapıtları ise eleştirel kentsel ve bölgesel araştırmalarla karşılaştırmalı jeopolitik ekonomi ve radikal sosyo-mekansal araştırmalarla ilgili ve her geçen gün bunların alanını genişletmeye devam ediyor. Kent yazını alanında David Harvey’den sonra en bilinen ve en fazla alıntılanan kuramcı olma gibi bir özelliği de var.
Bugüne kadar yayınlanmış başlıca yapıtları;
- New State Spaces: Urban Governance and the Rescaling of Statehood (Oxford University Press, 2004)
- Cities for People, not for Profit: Critical Urban Theory and the Right to the City (with Peter Marcuse and Margit Mayer; Routledge 2011);
- Spaces of Neoliberalism: Urban Restructuring in North America and Western Europe (with Nik Theodore; Blackwell, 2003)
- Implosions/Explosions: Towards a Study of Planetary Urbanization (Jovis, 2014).
- Critique of Urbanization: Selected Essays (Basel: Bauwelt Fundamente Series, Birkhäuser Verlag, 2016);
- Teoría urbana crítica y políticas de escala (edited, introduced and translated by Alvaro Sevilla-Buitrago; Barcelona: Icaria, colección Espacios Críticos, 2016);
- The explosion of the urban/La explosion de lo urbano (Santiago de Chile: ARQ ediciones, 2016);
İlk kez 2012 yılında ‘Cities for People, Not for Profit: Critical Urban Theory and the Right of the City’ adıyla yayınlanıp Türkçe baskısı 2014 yılının Ekim ayında Ali Yağız Şen’in çevirisiyle Sel Yayıncılık’tan çıkan kitabı toplam 335 sayfadan oluşuyor.
İçinde ‘Dizi Yayın Danışmanının Notu‘, ‘Türkçe Baskıya Önsöz‘ ve ‘Önsöz ve Teşekkür‘ bölümleri dışında 11 yazarın toplam 13 makale bulunuyor.
Bu makaleleri başlıkları ve yazarları itibariyle şu şekilde sıralayabiliriz:
- Neil Brenner, Peter Marcuse, Margit Mayer; ‘Kar İçin Değil Halk İçin, Giriş‘
- Neil Brenner; ‘Eleştirel Kent Teorisi Nedir?‘
- Peter Marcuse; ‘Hangi Kent, Kim(ler)in Hakkı?‘
- Christian Schmid; ‘Henri Lefebvre, Kent Hakkı ve Yeni Metropol Anaakımı‘
- Margit Mayer; ‘Toplumsal Kent Hareketlerinde ‘Kent Hakkı‘
- Kanishka Goonewardena; ‘Teori ve Pratikte Mekan ve Devrim / Sekiz Tez‘
- Neil Brenner, David J. Madden, David Wachsmuth; ‘Asemblajlar, Aktör-Ağlar ve Eleştirel Kent Teorisinin Karşılaştığı Zorluklar‘
- Stefan Krätke; ‘Yaratıcı Şehirler’in Yeni Kentsel Büyüme İdeolojisi‘
- Oren Yiftachel; ‘Eleştirel Teori ve ‘Gri Alan’ Sömürgelerin Seferberliği‘
- Tom Slater; ‘Kayıp Marcuse, Soylulaştırma ve Yerinden Etme Üzerine‘
- Justus Uitermark; ‘Reel Bir Adil Kent mi?, Amsterdam’da Kent Hakkı İçin Verilen Savaş‘
- Bruno Flierl, Peter Marcuse söyleşisi: ‘Sosyalist Kentler: Halk İçin mi, İktidar İçin mi?‘
- Peter Marcuse; ‘Konut Sorununun Çözümüne Eleştirel Bir Yaklaşım‘
Kitabın arka yüzünde ise kitabın amacı şu şekilde özetleniyor:
“Şehirler tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de temel mücadele alanı haline geldi. Kapitalist kentleşmenin adaletsizliği, yıkıcılığı ve sürdürülemezliği karşısında kent hareketlerine önemli görevler düşüyor. Bu durumun pratikteki yansımaları giderek daha şiddetli bir şekilde yaşanırken, teorik arka planı konusundaki tartışmalar ve kafa karışıklıkları devam ediyor. Neoliberalleşme, soylulaştırma, kentsel dönüşüm, “yaratıcı” kentler, mimarlık ile siyasi iktidar ilişkisi, “kent hakkı” gibi pek çok başlıkta yeni fikirlere, analizlere ve mevcut tartışmaların yeniden ele alınmasına ihtiyaç var. Kâr İçin Değil Halk İçin işte bu ihtiyaca cevap vermek için kaleme alındı. Kitaptaki makalelerde kâr odaklı kentleşmeyle mücadelenin ve insana odaklanan sürdürülebilir alternatif kentleşme biçimleri yaratmanın yolları araştırılıyor. Yazarlar kent mücadelesinin altını doldurmak için farklı teorik zeminleri kullanarak eleştirel bir kent teorisi ve düşünce sistematiği geliştirmeye çalışıyor.
Dünyanın farklı bölgelerinde yürütülen sosyoloji, siyaset, coğrafya, şehir planlaması ve kent tasarımı araştırmalarından yola çıkan bu kitabın, günümüzdeki kapitalist kentleşme biçimlerine alternatifler arayan bireylere, aktivistlere ve entelektüellere farklı bakış açıları vermesini umuyoruz.”
Hepinize iyi okumalar dileğiyle…
Kent Stratejileri Merkezi 