Derleyenler: Gülay Günlük Şenesen, Nuray Ergüneş, Ayşegül Yakar Önal, Yelda Yücel, Burcu Yakut Çakar.
Yayıncı İstanbul Bilgi Üniversitesi (04/2017), 426 Sayfa
Bugün tüm dünyada kadınların toplumsal konumlarında kökleşmiş olan eşitsizlik ile eğitimden sağlığa, ulaştırmadan güvenliğe kadar daha birçok alanı kapsayan cinsiyet ayrımı Türkiye’de de yaşanmaktadır. Ülkemizde kamu politikaları sürekli olarak erkeğin lehine ‘güç ve iktidar’ ilişkilerini üreten bu sistemden beslenmekte; kadınları iktisadi kaynaklara ve kamusal alana erişimden uzak tutmaktadır. Bu politikalar bu haliyle yeni eşitsizlik alanları yaratmakta; var olanları güçlendirmektedir. Bununla birlikte söz konusu kamu politikaları, toplumsal cinsiyete duyarlı biçimde tasarlandıklarında farklı uygulamaları da gündeme sokabilir, ya da belirli öncelikler temelinde bu eşitsizlikleri gidermenin yollarını sunabilir.
Kamu politikalarının tasarlanmasından uygulanmasına kadar her aşamada toplumsal cinsiyete duyarlı bir yaklaşım ile kamu hizmetlerinin üretim ve sunumunda kadınların özel deneyimlerini dikkate alan bir politika geliştirilirse; toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda önemli aşamalar elde edilebilir. Kamu politikalarının bu yönde etkin hale getirilmesi ancak toplumsal cinsiyetin ana akımlaştırılması ile mümkün olabilir.
İşte elinizdeki bu çalışmaya zemin oluşturan araştırmayı yürütenler, Birleşmiş Milletler Ortak Programı, Kadın Dostu Kent Projesi kapsamındaki Kars, Şanlıurfa, Nevşehir, İzmir, Samsun ile bu kapsamda olmayan komşu kentlerin, Erzurum, Diyarbakır, Kayseri, Manisa ve Ordu’nun belediye plan ve programlarını toplumsal cinsiyet perspektifi ile kadınların yapabilirlikleri açısından inceledi. Belediye bütçelerinin yapısı yine kadınların dirliği gözetilerek ayrıştırıldı. Kent merkezlerine ziyaretler yapılarak, hizmet sunanlar ile hizmetten yararlananların görüşleri karşılaştırıldı; günlük yaşamda, toplumsal cinsiyet eşitliği açısından gözlemler yapıldı.
Araştırma kapsamında, sözkonusu kentlerin çeşitli maddi göstergeler açısından gelişme ve iyileşme eğilimine rağmen, toplumsal yaşam bağlamında aslında eşitlik tesis etmekten uzak, birer “kadınsız kent” görünümü taşıdığı sonucuna varıldı. Eşitlikçi yerel politika tasarımı ve uygulaması için öneriler sunuldu.
İÇİNDEKİLER
Şekil ve Tablo Listesi
Kısaltmalar
Yazarlar
Sunuş
GİRİŞ – Kamu Politikaları ile Bütçelerine Toplumsal Cinsiyet Açısından Bakış ve Türkiye İçin Yerel Düzeyde Bir Uygulama Çerçevesi
BİRİNCİ BÖLÜM – Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe
Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeye Farklı Yaklaşımlar
Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe Ülke/Bölge Örnekleri
Merkezi Yönetim Örnekleri
Avustralya, Ermenistan, Kore
Yerel Yönetim Örnekleri
Mexico City Kenti, Basel-Stadt Kantonu, Berlin Lichtenberg İlçesi, Endülüs Eyaleti
Genel Değerlendirme
İKİNCİ BÖLÜM – Yapabilirlikler ve Dirlik: Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçelemeye Alternatif Bir Yaklaşım
Dirlik Nedir?
Dirliğin Ölçümünde Yapabilirlikler Yaklaşımı: Feminist Bir Bakış Açısı
Yapabilirlikler ve Bütçeler: Dirlik Temelli Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme
Dirlik Temelli Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Uygulamaları ve Uluslararası Örnekler
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM – Türkiye’de Dirlik Temelli Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme
Yöntemin Genel Çerçevesi
Yapabilirlikler Evreninin ve Göstergelerin Tanımlanması
Matrislerin Oluşturulması ve Dirlik Temelli Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe Denetimi
Yöntemin Uygulanmasında Karşılaşılan Güçlükler
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM – Kent Örnekleri
Kars, Erzurum, Şanlıurfa, Diyarbakır, Nevşehir, Kayseri, İzmir, Manisa, Samsun, Ordu
Sonuç
Ekler
Kaynakça
Dizin
Kent Stratejileri Merkezi 